Pupuh X Asmarandana

PUPUH X

ASMARANDANA

01

Padha netepana ugi,  kabeh parentahing syara,  terusna lair batine,    salat limang 

wektu uga,  tan kena tininggala, sapa tinggal dadi gabug,  yen misih remen neng 

praja.

02

Wiwitane badan iki, iya saking ing sarengat, anane Manusa kiya, rukune Islam 

lelima, tan kerja tininggala, pan iku parabot agung, mungguh uripe neng donya.

03

Kudu uga den lakoni, rukun lelima punika, apantosa kuwasane, ning aja tan 

linakwan, sapa tan ngalakanana, datan wurung nemu bebendu, mula padha 

estokeno.

04

Parentahira Hyang Widdhi,  kang dhawuh marang Nabiu’ullah, ing Dalil Khadis 

enggone, aja padha sembrana, rasakna den karasa, Dalil Khadis rasanipun, 

dimene padhang tyasira.

05

Nora gampang wong ngaurip, yen tan weruh uripira, uripe padha lan kebo, angur 

kebo dagingira, khalal lamun pinangan, yen manungsa dagingipun,  pinangan 

pastine kharam.

06

Poma-poma wekas mami, anak putu aja lena, aja katungkul uripe, lan aja duwe 

kareman, banget paes neng dunya, siang dalu dipun emut,  wong urip manggih 

antaka.

07

Lawan aja angkuh bengis, lenguslanas calak lancang, langar ladak sumalonong, 

aja ngidak aja ngepak, 

lan aja siya-siya, aja jahil dhemen padu, lan aja para wadulan.

08

Kang kanggo ing masa iku, priyayi nom kang den gulang, kaya kang wus muni 

kowe, kudu lumaku kajinan, pan nora nganggomurwat, lunga mlaku kudhung 

sarung, lumaku den dhodhokana.

09

Datanpa kasur Sayekti, satriya tan wruh ing tata, ngunggulaken satriyane, lamun 

karem pinondhokan, anganggowo jajaran, yen niyat lung anawur, aja ndhodhoken 

manusa.

10

Denene wedi sarta sih, anggonira mengku bala, miwah yen angran ing gawe, den 

abisa minta-minta, karyane prawadyanira, ing sagawe gawenipun,  ing karyanira 

prayoga.

11

Sarta kawruhana batin, gegantunganing pratopan, darapon pethel karyane, 

dimene aja sembrana, nggone nglakoni karya ywa, dumeh isih sireku, lamun leda 

patrapana. 

12

Nadyan sanak antaneki, yen leda hya pinatrapan, murwaten lawan dosane, 

darapon padha wediya, ing wuri awya padha, angladeni kayaniraku, aja pegat den 

warata. 

13

Lan meninge suta mami, mungguh anggeringkawula, den suka sukur ing batos, 

aja pegat ing panedha, 

maring Kyang kang misesa ing, rahina wenginipun, mulyaning Nagara kita.

14

Iku uga dipun eling, kalamun mulyaning praja, mufa’ati mring wong akeh, ing rina 

wengi tan pegat, nenedha mring Pangeran,luluse kraton Sang Prabu, miwah 

arjaning negara.

15

Iku wewalesing batin, mungguh wong suwiteng Nata, ing lair setya tuhu, kalawan 

nyadhang ing karsa, 

badan datan nglenggana, ing siyang dalu pan katur, atur pati uripira.

16

Gumantung karsaning Gusti, iku traping wadya setiya, nora kaya jaman mangke, 

yen wus antuk palungguhan, trape kaya wong dagang, ngetung tuna bathinipun, 

ing tyas datan pangrasa. 

17

Awite dadi priyayi, sapa kang gawe ing sira, tan weling ing wiwitane, amung weruh 

ing witira, dadine saking ruba, mulane ing batinipun, pangetunge lir wong dagang.

18

Mung mikir gelise mulih, rerubanira duk dadya, ing rina wengi ciptane, kepriye 

lamun bisaa, males sihing bandara, lungguhe lawan tinuku, tan wurung angrusak 

desa.

19

Pamrihe gelise bathi,  nadyan besuk pinocota, picisku sok wusa mulih, kepriye 

lamun tataa, polahe salang tunjang, padha kaya wong bebruwun, tan ngetung 

duga prayoga.

20

Poma padha dipun eling, nganggo syukur lawan lila, nrimaa ing pepancene, lan aja 

amrih sarama, mring sedya nandhang karya, lan padha amriha iku, harjane kang 

desa-desa.

21

Wong desa pan aja ngesthi, anggone anambut karya, sesawah miwah tegale, 

nggaru maluku tetapa, aja den owah dimene, tulus nenandur jagung,  pari kapas 

lawan jarak.  

22

Yen desa akeh wongneki, ingkang bathi pasthisira, wetune pajeg undhake, dipun 

reh pamrihira, aja kongsi rekasa, kang wani kalah rumuhun, kurang pajeg 

srantekena.

23

Lamun tan mangkono ugi, karem masesa wong desa, salin bakul pendhak gawe, 

pamitunge jung sacacah, bektine karo belah, temahan desane suwung, pyayine 

jaga pocetan.

24

Poma aja anglakoni, kaya pikir kang mangkono, satemah lingsem dadine, den 

sami angestakena, mring pitutur kang arja, nora cacad alanipun, wong nglakoni 

kebecikan.

25

Nonoman ing mengko iki, yen dituturi  raharja, arang ingkang ngrungokake, 

sinamur bari sembrana, ewuh yen nuruta, malah mudhar pitutur,  pangrasane pan 

wus wignya. 

26

Aja na mangkono ugi, yen ana wong kang carita, rungokena saunine, ingkang 

becik sireng gawa,bawungen ingkang ala, anggiten sajroning kalbu, ywa nganggo 

budi nonoman.

sumber: www.alangalangkumitir.wordpress.com